Uitbehandeld, WAUW……
Afgelopen week was ik met Irene van de Giessen en Klazine Tuinier op bezoek bij een minicongres van de Dimence Groep over SRH (Steunend Relationeel Handelen) en ART (Active Recovery Triad). Irene hield daar een presentatie over het belang van taal en met z’n drieën verzorgden wij hierover een workshop.
Het congres opende met een toelichting op de nieuwe visie van de Dimence Groep voor de divisie ‘Herstelgerichte zorg’. Ik was aangenaam verrast en zelfs wat verbaasd over zoveel vooruitstrevendheid. In een van onze workshops valt bijna terloops het woord uitbehandeld. De persoon in kwestie gebruikt het om aan te duiden dat het heel begrijpelijk zou zijn om iets te doen omdat iemand ‘toch uitbehandeld is’.
Een woord, dat geef ik toe, dat bij mij koude rillingen oproept. Het eerste wat ik dacht was ‘WAUW’… ondanks de nieuwe visie kon ik maar één ding denken, het kan toch niet waar zijn dat ze hier nog steeds zo denken. Hoeveel jaar is het nu geleden dat ik dit te horen kreeg. Verder mijmerend realiseer ik me dat het antwoord ‘30 jaar is’. Ik kan er met mijn hoofd niet bij.
Terwijl de workshop verder gaat, realiseer ik me in toenemende mate dat ik na het woord uitbehandeld niets meer over dit onderwerp heb gehoord. Niet omdat de spreker stilviel, maar gewoon omdat er geen woord meer aan werd gewijd. Niet door mij of mijn collega’s, maar ook niet door de aanwezige workshopdeelnemers.
Gedurende de terugreis dacht ik terug aan wat er die dag allemaal bij me naar boven was gehaald. Het woord uitbehandeld bleef in mijn hoofd rondspoken.
Als mijn zoon 8 jaar is, krijg ik van mijn psychiater te horen dat ik uitbehandeld ben. Ik krijg het idee dat ik opgegeven wordt, dat er niets meer kan, dat mijn leven over is en dat de mensen waar ik me al die jaren aan vast heb geklampt voor een antwoord het nu ook opgegeven hebben. Ik wilde al langer dood, maar nu komt er ook nog de medische bevestiging dat dit beter is voor deze wereld. Waarom zou ik duurbetaalde artsen nog langer lastig vallen? Het luidde een tijd in waarin ik diverse pogingen deed om uit het leven te stappen. Ik twijfelde al over mijn moeder zijn, mijn vrouw zijn, mijn recht om te leven, maar door het woord ‘uitbehandeld’ werd nu alles duidelijk.
In die tijd legde niemand goed uit wat uitbehandeld zijn betekende. Het enige wat ik wist over uitbehandeld zijn was van tv en dat waren mensen met de diagnose kanker die dood gingen. Ik had ook al wel eerder gehoord van mensen die met me waren opgenomen dat ze uitbehandeld waren. Vaak zag ik dan langzaam het licht in hun ogen doven. Sommigen werden letterlijk zombies. Een ander punt van aandacht was dat mijn man in die tijd net als ik geen toelichting kreeg op dit soort mededelingen. Dus net als ik, kende hij geen andere uitleg van uitbehandeld zijn, dan van wat hij op tv zag – of om zich heen hoorde van mensen die uitbehandeld waren bij ongeneeslijke ziekten waar je uiteindelijk aan overlijdt.
Pas veel later begreep ik dat uitbehandeld zijn in de psychiatrie niet duidt op een aankomend overlijden, maar op het gegeven dat de psychiatrie (of de psychiater in kwestie) eigenlijk geen mogelijkheden meer ziet/heeft om iemand te behandelen.
Het maakt me woedend dat ik zo lang heb geloofd in deze onheilstijding. Als ik nu het woord uitbehandeld hoor dan kan ik me niet voorstellen dat er ook maar een psychiater of ggz instelling serieus zou kunnen denken dat er geen andere mogelijkheden in deze wereld meer over zouden zijn om iemand te behandelen of zijn welzijn te vergroten.
Ik vraag me af hoe ik me zo lang heb kunnen laten voorliegen. Ik was geen gemakkelijke patiënt, ik was/ben geen makkelijk mens, maar ik heb nog altijd in mijn leven mensen en professionals gevonden die het met mij uitstekend konden vinden en ik met hen.
Hoeveel mensen hebben, net als ik, deze leugen pas heel laat in hun leven doorzien – en zeg ik er bijna fluisterend bij… hoeveel niet?
Wat zou ik graag de betreffende workshop nog eens overdoen en niet meer akkoord gaan met de vanzelfsprekendheid waarmee de persoon in kwestie suggereerde dat iets heel begrijpelijk was omdat iemand uitbehandeld was. Wat zou ik hem graag vertellen over wat het doet als mensen de mededeling krijgen dat ze uitbehandeld zijn, laat staan dat daar bepaalde vanzelfsprekendheden uit voortvloeien voor de manier waarop je ze benadert. Wat het doet als de professional waar je op vertrouwt zoiets zegt. Het ontneemt alle HOOP en plaveit de weg naar het beëindigen van het leven.
Dit is NIET wat we met elkaar moeten willen. Laten we de weg juist openen naar andere taal waarin we kunnen zeggen, wij weten het niet, maar er zijn andere, ook uitstekende professionals en andere mensen die jou waarschijnlijk WEL kunnen helpen en jij bent een mens wat er toe doet!
Deze blog wordt geschreven om aandacht te vragen voor preventie van suïcide.
